Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski

Powstanie Styczniowe dziedzictwem Małopolski

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, Polska Akademia Umiejętności, Instytut Pamięci Narodowej oraz Małopolska Organizacja Turystyczna zorganizowały Konferencję pt. "Powstanie styczniowe jako dziedzictwo historyczne Małopolski. Małopolski. Szlak Powstania Styczniowego".

Konferencja odbyła 22 stycznia 2012 r. w Auli Głównej Polskiej Akademii Umiejętności, przy ul. Sławkowska 17 w Krakowie.

Konferencję otworzył Kazimierz Barczyk - Przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz prof. dr hab. Jerzy Wyrozumski - Sekretarz Generalny Polskiej Akademii Umiejętności.

- Powstanie Styczniowe było wielkim zrywem, który pozwolił Polakom na zachowanie godności i tożsamości narodowej. Ziemie Małopolski były areną wielu ważnych wydarzeń tej insurekcji- przypomniał przewodniczący Barczyk.

Do słów Kazimierza Barczyka nawiązał prezes Małopolskiej Organizacji Turystycznej, radny województwa małopolskiego Leszek Zegzda, który przedstawił prezentację miejsc w Małopolsce związanych z Powstaniem Styczniowym. Tworzą one Małopolski Szlak Powstania Styczniowego, który dołącza do wielkiej liczby znajdujących się w naszym województwie szlaków kulturowych. Idea powstania szlaku jest wspólnym przedsięwzięciem kilku podmiotów, w tym Województwa Małopolskiego.

W trakcie sesji referaty wygłosili historycy i samorządowcy, których ziemie związane są z powstaniem styczniowym, m.in. prof. Jan Małecki, dr Maciej Korkuć, Przewodniczący Rady Miasta Krakowa Bogusław Kośmider i Burmistrz Miechowa Dariusz Marczewski.

W konferencji wzięło udział liczne grono słuchaczy, w tym naukowcy i samorządowcy. Sejmik Województwa Małopolskiego prócz prelegentów, Kazimierza Barczyka i Leszka Zegzdy, reprezentował również radny Wojciech Grzeszek, przewodniczący Regionu Małopolskiego NSZZ "Solidarność".

Powstanie Styczniowe było insurekcją narodową przeciwko Imperium Rosyjskiemu. Ogłoszono je manifestem 22 stycznia 1863 wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy. Wybuchło 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 na Litwie, trwało do jesieni 1864.

Było największym polskim powstaniem narodowym, spotkało się z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew i potyczek. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską powstańców, z których kilkadziesiąt tysięcy zostało zabitych w walkach, blisko 1 tys. straconych, ok. 38 tys. skazanych na katorgę lub zesłanych na Syberię, a ok. 10 tys. wyemigrowało. Miejscami potyczek powstańców z wojskami rosyjskimi były znajdujące się w tym okresie pod zaborem rosyjskim ziemie północnej Małopolski, m.in. Pieskowa Skała, Miechów i Skała.

**********

Referaty Konferencji

Kraków w Powstaniu Styczniowym - ludzie, miejsca, wydarzenia, wystąpienie  Bogusława Kośmidera - Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa, plik pdf >>>

Bitwa miechowska jako trwały ślad tożsamości mieszkańców Miechowszczyzny, Dariusz Marczewski, Burmistrz Miechowa, plik pdf >>>

Współpraca międzynarodowa Olkusza z włoskim Bergamo, rodzinnym miastem płk. Francesco Nullo, poległego w bitwie pod Krzykawką, Dariusz Rzepka, Burmistrz Olkusza, plik pdf >>>

Postać rannego w powstaniu św. Brata Alberta wzorem postaw patriotycznych i etycznych przełomu XIX i XX w., Józef Rysak, Wójt Gminy Igołomia - Wawrzeńczyce, plik pdf >>>

Małopolski Szlak Powstania Styczniowego, Leszek Zegzda, Prezes Małopolskiej Organizacji Turystycznej, plik ppt >>>