Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski

Apel w sprawie rewizji polityki energetycznej UE

APEL
Federacji Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP
w sprawie rewizji polityki energetycznej Unii Europejskiej
ograniczenia celów "Pakietu Klimatycznego"
oraz złamania monopolu gazowego Rosji w Europie

Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP, największa ogólnopolska organizacja samorządu terytorialnego, zrzeszająca w 20 regionalnych związkach 1000 gmin, powiatów i województw, w związku z finalizowaniem prac legislacyjnych wprowadzających w Unii Europejskiej nowe prawo - pakiet energetyczno-klimatyczny apeluje do Premiera Donalda Tuska o stanowcze działania na najbliższym posiedzeniu Rady Europejskiej w celu radykalnego zrewidowania polityki energetycznej UE, ograniczenia celów "Pakietu Klimatycznego" oraz złamania monopolu gazowego Rosji w Europie.

Wprowadzenie "Pakietu Klimatycznego", nadmiernie ambitnych, zideologizowanych propozycji Komisji Europejskiej, przewidującego wzrost udziału energii odnawialnej w UE oraz spadek emisji CO2 powinno uwzględniać stopień rozwoju i strukturę energetyczną poszczególnych państw Unii Europejskiej, tak aby mogły podołać nowym wyzwaniom, bez ryzyka zapaści gospodarczej i wywołania kryzysu społecznego.

Propozycje unijne zamiast stać się zapowiadanym skokiem rozwojowym związanym z modernizacją sektora energetycznego przy wsparciu funduszy UE będą hamulcem powodującym konieczność poniesienia ogromnych nakładów finansowych, czego sama polska gospodarka nie jest w stanie udźwignąć.

Wprowadzenie nowego prawa w proponowanym kształcie będzie wręcz prowadziło do pogłębiania się dysproporcji między gospodarkami biednych i bogatych nowych i starych członków UE. Nowe regulacje powinny uwzględniać różne systemy energetyczne poszczególnych państw np. z dominującym udziałem energii atomowej we Francji i zamykaniem elektrowni atomowych w Niemczech. Dla Polski wielkie złoża węgla stanowią 90% zasobów energetycznych. Już od 25 lat polskie gminy, a od 15 powiaty i województwa realizują tysiące inwestycji dla poprawy ochrony środowiska, budując oczyszczalnie ścieków, kanalizację, nowoczesne wysypiska śmieci, realizując inwestycje dla ochrony powietrza, wody i ziemi. Np. powierzchnia solarów w Polsce należy do największych w Europie.

Obciążenia, jakie spowoduje wprowadzenie "Pakietu Klimatycznego" w obecnej formie mogą zagrozić w Polsce wzrostem cen energii nawet o 100%, w sytuacji gdy średnie płace w Polsce są jeszcze trzy razy niższe niż w krajach Europy Zachodniej, zahamowaniem powstawania nowych inwestycji, zamykaniem zakładów pracy i wzrostem bezrobocia dotykającym pół miliona pracowników, a także ryzykiem związanym z przenoszeniem produkcji do innych krajów UE lub poza nią. Obecnie 500-milionowy rynek UE wymaga wręcz reindustrializacji dla zabezpieczenia swojego rozwoju.

Niezbędne są długofalowe, kapitałochłonne inwestycje w sektorze górniczym i energetycznym oparte o nowoczesne technologie, skierowane na efektywniejsze i ekologiczne wykorzystanie węgla (poprzez gazyfikację), którego złoża w Polsce są największe w Europie, należy traktować je jako rezerwuar wzmacniający bezpieczeństwo energetyczne całej Europy. Nie możemy być za to karani przez UE. Przeciwnie powinna bardzo poważnie wesprzeć dużymi nakładami program gazyfikacji węgla, którego inicjatorem i promotorem jest prof. Jerzy Buzek.

Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP apeluje do Komisji Europejskiej o uwzględnienie specyfiki polskiej energetyki, aby dostosowanie do nowych przepisów nie spowodowało opóźnienia w rozwoju polskich regionów i zaprzeczenia polityce spójności w Unii Europejskiej, która wręcz może zamienić się w politykę antyspójności.

Polska prowadzi politykę proekologiczną. Do czasu wstąpienia do Unii radykalnymi działaniami zredukowaliśmy o 1/3 zanieczyszczenia na czele z CO2, co niestety nie jest nam uwzględniane w aktualnych unijnych bilansach. Polskie lasy należą do największych w Europie, zajmując 1/3 obszaru państwa, ich powierzchnia jest systematycznie powiększana. Są one wielkim europejskim "producentem" tlenu i "pochłaniaczem" CO2. Parlament Regionalny Małopolski, któremu przewodniczę, przyjął w listopadzie ubiegłego roku uchwałę wprowadzającą w Krakowie zakaz palenia węglem w paleniskach domowych, mimo że w naszym regionie znajdują się kopalnie węgla, a ogrzewanie mieszkań elektrycznością jest o 100% droższe. Chcemy jednak, by ciepłą wodę do ogrzewania mieszkań dostarczała elektrociepłownia na węgiel w Krakowie, zakupiona i wyposażona w najlepsze filtry przez Francuzów z firmy EDF.

Dla stałego rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej, jej regionów, wspólnot lokalnych konieczna jest dywersyfikacja dostaw surowców energetycznych i wykorzystanie własnych zasobów źródeł energii - w Polsce węgla i gazu z łupków. Zasadniczym celem wielkiego wspólnego rynku powinno być złamanie obecnego rosyjskiego monopolu połączonego z dyktatem politycznym i cenowym uzależniającym obszar Unii, polegającym na rozgrywaniu poszczególnych państw. Niestety UE w ramach "Pakietu Klimatycznego" chce karać państwa członkowskie jednocześnie skrajnie ulegając monopolom zewnętrznym, zamiast przede wszystkim chronić swój obszar. Unia Europejska powinna zawierać importowe porozumienia ramowe dostaw strategicznych, na czele z gazem, pod względem wielkości, czasu i cen odpowiadających oczekiwaniom poszczególnych państw. Podobnie oczekujemy solidarności w sprawach eksportu, bowiem fundamentem Unii Europejskiej jest wewnętrzna jedność w relacjach strategicznych z partnerami zewnętrznymi.

Podstawowym zadaniem UE jest ochrona wolności, demokracji, bezpieczeństwa i warunków rozwoju 500 milionów mieszkańców z rozwojem priorytetowej współpracy euroatlantyckiej. Państwa UE przeznaczają do wspólnego budżetu zaledwie 1% PKB (dla porównania stany USA ok 20%). Podstawową zasadą Unii Europejskiej jest przeznaczanie wspólnego budżetu na preferowane wspólne cele i zadania rozwojowe, mające pokrycie w realnie przewidywanych środkach finansowych na ten cel. Niestety, jedynie w zideologizowanym "Pakiecie Klimatycznym" nie ma odpowiedniego zabezpieczenia działań restrukturyzacyjnych polityki energetycznej, a rażąco niesprawiedliwym i nieuzasadnionym są sankcje i kary. Przy takiej polityce najuboższe kraje UE więcej stracą, aniżeli uzyskają z Funduszu Spójności mającego na celu pomoc najsłabiej rozwiniętym państwom, na których wielkie piętno wywarła wojna i pół wieku komunizmu - bez planu Marschalla, reparacji wojennych i ze zdegradowaną gospodarką.

Kraje Unii Europejskiej muszą mieć szanse równomiernego rozwoju, a nowi członkowie Unii muszą wyrównać zapóźnienia cywilizacyjne. Elastyczna i konsekwentna polityka UE w zakresie energetyki jest w stanie to zapewnić. Jeżeli jednak za wszelką cenę będą stosowane przymusowe, jednolite rozwiązania, nieuwzględniające sytuacji poszczególnych krajów i regionów, państwa Europy Środkowo-Wschodniej nie będą miały żadnych szans dorównania swoim zachodnim sąsiadom, doprowadzimy bowiem do paradoksu powodującego, iż nałożone przez Unię kary przewyższą środki pozyskiwane z UE, na czele z Funduszem Spójności. Nie należy również ulegać działaniom "upadłych" polityków (także kanclerzy), podejmujących działania wbrew racji stanu zjednoczonej Europy. Może należy rozważyć powstanie "funduszu zapomogowego" dla takich osób, ratującego ich przed podobnymi desperackimi krokami.

Niech Europa pokaże jedność przez jednolitą i konsekwentną politykę energetyczną, uwzględniającą specyfikę i możliwości jej poszczególnych państw.

Kazimierz Barczyk
Przewodniczący FRZiG RP
oraz Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski

Kraków 19 marca 2014 r.