Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski

SOSEXPO - Forum Gospodarki Odpadami

1 lutego 2018 roku w Hotelu Novotel Warszawa Airport odbyła się VII Ogólnopolska Konferencja Samorządowa podczas VII Międzynarodowego Forum Gospodarki odpadami SOSEXPO. W konferencji wzięło udział ponad 200 osób.

Konferencję otworzyli: Kazimierz Barczyk - Przewodniczący Federacji Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP oraz Grażyna Karłowska - Prezes Zarządu Targów Warszawskich, a wystąpienie inauguracyjne wygłosił Podsekretarz Stanu Sławomir Mazurek.

W I Sesji dyskusji panelowej pt. "Unijny pakiet na rzecz Gospodarki o Obiegu Zamkniętym - jakie są jego cele i co oznacza on dla Polski?" głos zabrał Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego i Przewodniczący Federacji Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP Kazimierz Barczyk.

Kazimierz Barczyk w swoim wystąpieniu szczegółowo przedstawił Plan Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego na lata 2016-2022. Zgodnie z tymi planami przyjętymi przez Sejmik Województwa Małopolskiego Uchwałą nr XXXIV/509/17 z dnia 27 marca 2017 roku docelowo gospodarka odpadami komunalnymi w województwie będzie oparta na:
- zapobieganiu powstawaniu odpadów i gospodarce recyklingowej,
- selektywnym zbieraniu odpadów surowcowych,
- selektywnym zbieraniu bioodpadów do recyklingu organicznego,
- termicznym przekształcaniu odpadów powstałych w ww. procesach w celu odzysku energii, jako zamknięcie systemu, przy czym ilość odpadów poddanych spalaniu nie może przekroczyć 30 % ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie województwa w ciągu roku.

Plan Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego na lata 2016-2022 w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym zakłada m.in. następujące cele:
- powtórne użycie,
- ekoprojektowanie, systematyczne uwzględnianie aspektów środowiskowych na etapie projektowania produktu,
- banki żywności, gromadzenie i dystrybucja żywności o krótkim terminie przydatności,
- edukacja w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów w tym żywności i innych bioodpadów.

W celu wdrożenia gospodarki o obiegu zamkniętym wskazany został obowiązek osiągania odpowiednich wskaźników dla poszczególnych lat w zakresie poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania, poziomu recyklingu, przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła oraz poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia i odzysku odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Na terenie województwa małopolskiego w 2016 roku zostały osiągnięte poziomy ww. wskaźników:
- poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania w 2016 r. wyniósł 0,00 - dopuszcza się nie więcej niż 50% i poniżej.
- poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w 2016 r. wyniósł 39% - dopuszcza się nie mniej niż 18% i powyżej,
- poziom recyklingu przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpiecznych odpadów budowlanych i rozbiórkowych w 2016 r. wyniósł 89,7 % - dopuszcza się nie mniej niż 42% i powyżej.
Na terenie województwa małopolskiego w 2016 roku zebrano około 954 tys. Mg odpadów komunalnych (282 kg/mieszkańca) z czego w sposób selektywny zebrano 284 tys. Mg, co stanowiło 32% ogółem zebranych.

Wykaz instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych na terenie województwa:
- Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów w Krakowie - 220 tys. Mg/rok, instalacja przetwarza odpady tylko z terenu Miasta Krakowa.
- 16 instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych (MBP) - przepustowość ogółem: 822 tys. Mg/rok,
- 16 kompostowni - przepustowość ogółem: 193 tys. Mg/rok,
- 11 składowisk: pojemność do zapełnienia: 6 882 tys. m3

Istnieje nadwyżka przepustowości instalacji regionalnych na terenie województwa. Na terenie województwa małopolskiego zgodnie z PGOWM planowana jest budowa instalacji termicznego przetwarzania odpadów w Oświęcimiu o mocy przerobowej 150 tys. Mg/rok.

Województwo Małopolskie podjęło inicjatywy w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym:
- Kampania ekologiczna promująca właściwy model konsumpcji oparty na zapobieganiu powstawaniu odpadów oraz ponownemu wykorzystaniu produktów poprzez recykling/upcykling oraz sieć napraw. W ramach kampanii wyprodukowano torby wielokrotnego użytku wykorzystując do tego celu nieaktualne materiały promocyjne takie jak banery i rollupy będące w posiadaniu tut. urzędu, które m.in. były rozdawane słuchaczom Radia Kraków, w którym wyemitowano cykl programów na ww. temat.
- "Podaj dalej!" - dotacje dla organizacji pozarządowych w tym kół gospodyń wiejskich na akcje informacyjne oraz działania obejmujące wymianę, naprawę i ponowne wykorzystanie przedmiotów przeznaczonych do wyrzucenia. Dotychczas w ramach "Podaj dalej" przeprowadzono szereg warsztatów, pogadanek i happeningów mających na celu zaszczepienie w społeczeństwie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. W ramach ww. działań przeprowadzono m.in. warsztaty podczas których uczestnicy tworzyli przedmioty codziennego użytku przy wykorzystaniu przedmiotów przeznaczonych do wyrzucenia jak i przeprowadzono pogadanki na temat sposobów planowania i robienia zakupów tak aby jak najmniej żywności uległo zmarnowaniu. Jednocześnie przeprowadzono szereg happeningów podczas których zorganizowano wymianki np. książek, ubrań, przedmiotów codziennego użytku. W przedszkolach oraz szkołach zostały przeprowadzone warsztaty podczas których dzieci i młodzież z wykorzystaniem odpadów np. plastikowych butelek tworzyła pojemniki na kredki, długopisy czy doniczki na kwiatki.
- Konkurs dla gmin "Małopolska Czysta Gmina" we współpracy z WFOŚiGW w Krakowie, który miał za zadanie promować gminy w których, podjęto działania w celu wdrożenia hierarchii postępowania z odpadami poprzez m.in. skuteczne wprowadzenie systemu segregacji odpadów komunalnych oraz organizację Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych.
- Kampania informacyjna "Segregujesz-Odzyskujesz" skierowana poprzez środki masowego przekazu do mieszkańców województwa, celem propagowania właściwego sposobu postępowania z odpadami w szczególności ich segregowania i ponownego użycia.
- Projekt INTERREG EUROPA: SYMBY - Symbioza przemysłowa na rzecz zrównoważonego rozwoju regionalnego i efektywnego gospodarowania zasobami w gospodarce o obiegu zamkniętym, uczestnictwo w projekcie jako Partner.

Istotą projektu jest założenie, iż odpady nie stanowią problemu, lecz są cennym "zasobem", którym należy efektywnie gospodarować tworząc gospodarkę o obiegu zamkniętym. Projekt ma na celu dążenie do symbiozy przemysłowej poprzez modyfikację i tworzenie polityk publicznych, które będą pomocne we wdrażaniu działań mających na celu wykorzystanie odpadów, jako zasobów, co pozwoli na ograniczenie korzystania z zasobów naturalnych.

Przedstawiciele projektu SYMBY uczestniczą w pracach Zespołu roboczego ds. opracowania projektu polskiej mapy drogowej do GOZ.

Jak podaje Gazeta Wyborcza - Małopolanie produkują coraz więcej śmieci, ale też coraz lepiej je segregują- tak wynika z najnowszego sprawozdania z realizacji programu gospodarki odpadami w naszym regionie. Każdy Małopolanin pozostawia po sobie średnio 275 kilogramów śmieci rocznie. Jeszcze dwa lata temu było to 25 kg mniej. Przyczyny takiej sytuacji są dwie. Z jednej strony rozwój gospodarczy prowadzi do wytwarzania coraz większej ilości odpadów. Z drugiej - wprowadzone kilka lat temu regulacje powodują, że coraz mniej śmieci ląduje w lasach i przydrożnych rowach. Dowodem na to są dane z małopolskich punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, gdzie dziś trafia dwa razy więcej starych mebli, lodówek, telewizorów itp., niż jeszcze dwa lata temu.
Ale do ideału nam jeszcze daleko. Do odzysku i recyklingu trafia tylko 8,7 proc. wyrzuconych na śmietniki metali, zaledwie 1,7 proc. odpadów wykorzystywanych jest jako legalne paliwo lub inne źródło wytwarzania energii.
Dobrze nam idzie segregacja odpadów komunalnych. Średnio dla województwa to 39 proc. odzyskanego papieru, tworzyw sztucznych, szkła i metali, choć wymagany poziom to tylko 18 proc. Jedynie Gmina Gręboszów nie była w stanie zrealizować wymaganego limitu recyklingu.

Gorzej idzie nam odzysk odpadów budowlanych, bo w tym przypadku aż 43 małopolskie gminy zbierają osobno mniej niż 42 proc. takich śmieci. -Nie dokonała się u nas może rewolucja śmieciowa, ale zmiany są naprawdę ogromne- mówi wicemarszałek Województwa Małopolskiego Wojciech Kozak. Przyznaje jednak, ze selektywna zbiórka musi być prowadzona skuteczniej, bo w 2020 r. możemy nie osiągnąć limitów odzysku śmieci, stawianych przez Unię Europejską. Wtedy co najmniej połowa wszystkich odpadów musi być poddana recyklingowi.
Do osiągnięcia tego celu nie potrzeba już wielkich inwestycji. Instalacje do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych są wykorzystane w 54,4 proc., a punkty przetwarzania odpadów zielonych i biodegradowalnych - w 77 proc.

Forum SOSEXPO już na stałe wpisało się do kalendarza wydarzeń poświęconych gospodarowaniu odpadami. Stało się jednym z ważniejszych wydarzeń tej branży w Polsce. Dzięki współpracy z administracją rządową i samorządową, izbami i stowarzyszeniami branżowymi, program i wystąpienia są opracowywane zgodnie z kompetencjami ekspertów w tej dziedzinie.

**********

**********

PARTNEREM I SPONSOREM KOFERENCJI JEST
MIEJSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO OCZYSZCZANIA SPÓŁKA Z O.O. W KRAKOWIE